ZASADNE PYTANIA

Zasadne stają się pytania o czynniki współtworzące literaturę dla dzieci i młodzieży, kształ­tujące wyobrażenia o niej w świadomości literackiej. Literatura, także dziecięco-młodzieżowa, nie może bowiem rozwijać się w izolacji od całokształtu życia literackiego i w oderwaniu od wła­ściwego dla epoki stanu świadomości.Chodzi tu o świadomość właściwą publiczności literackiej, ro­zumianej zgodnie z ujęciem Janusza Sławińskiego jako zbioro­wość wszystkich uczestników procesu literackiej komunikacji, czyli twórców, krytyków i odbiorców, którzy odwołują się do wspólnego poziomu wyobrażeń o literaturze i o jej powinno­ściach . Według Sławińskiego „tworzy ona — jako całość -— specyficzny kontekst społeczny, w którym żyje literatura”7. Ów kontekst nacechowany historycznie ma istotny wpływ na cha­rakter samej literatury, gdyż granica między strukturą wewnę­trzną dzieła a czynnikami zewnętrznymi jest bardzo płynna. Dzieło jest bowiem wynikiem interakcji autora i publiczności. Oczekiwania publiczności mogą wpływać na charakter dzieła, a dzieło zmienia charakter owych oczekiwań8. Świadomość li­teracka jest więc systemem stereotypów odbioru społecznie i hi­storycznie określonej publiczności.