Pierwszy miesiąc roku, fajerwerki z nieba, dwie pełnie Księżyca, wydłużanie się dnia… Wszystkiego Najlepszego w Nowym Roku 🙂
Styczeń wita nas superpełnią Księżyca bowiem dokładnie 1 stycznia przed 23.00 znajdzie się w perygeum wynoszącym 356600 km od Ziemi i będzie to najbliższe perygeum tego roku a już kilka godzin później 2 stycznia o godz. 3.24 zostanie oświetlony w 100%. Będzie to pierwszy pełny zimowy miesiąc, choć wszelkie prognozy wskazują, że zima nie nadejdzie więc życzę wielu udanych obserwacji.
Długość dnia i nocy
Godziny wschodów i zachodów Słońca w styczniu prezentują się następująco:
1 stycznia
Gdańsk
Wschód – zachód
8.06 – 15.30;
Warszawa
Wschód – Zachód
7.45 – 15.32;
Kraków
Wschód – Zachód
7.39 -15.47;
31 stycznia
Gdańsk
Wschód – zachód
7.30 – 16.20
Warszawa
Wschód – zachód
7.20-16.18
Kraków
Wschód – zachód
7.17 – 16.30
W ciągu miesiąca widać znaczne wydłużenie dnia zgodnie z powiedzeniem Nowy rok na barani skok. Zyskamy w przybliżeniu aż dwie godziny w ciągu dnia ze Słońcem.
Księżyc
Styczeń pod względem faz Księżyca się wyróżnia. Jak Księżyc zaczął miesiąc tak go zakończy co jest sytuacją wyjątkową i to z dwóch powodów. Miesiąc zaczął się tzw. Super Księżycem czyli pełnią Księżyca w perygeum a zakończy się Pełnią zaćmionego Księżyca.. Wiem jak zabawnie brzmi to co napisałem o zaćmionym Księżycu, jednak czeka nas równie zabawna sytuacja. Bowiem o ile dojdzie do całkowitego zaćmienia Księżyca to w Polsce możemy o obserwacjach całkowitego zaćmienia pomarzyć. Już przed godz 15.00 Księżyc zacznie wychodzić z fazy całkowitej a w Polsce wschodzi dopiero po godz. 16.00. A zachód naszego kraju z powodu późnego wschodu Księżyca o jakiejkolwiek fazie zaćmienia może całkiem zapomnieć. Jednak dojdzie do innego ciekawego zjawiska czyli drugiej pełni w miesiącu, tzw. Pełni Niebieskiego Księżyca – jest nawet takie powiedzenie „ Raz na niebieski Księżyc, czyli bardzo rzadko bowiem zjawisko to występuje raz na 2,5 -3 lata.
2 stycznia Pełnia Księżyca, 8 stycznia III kwadra, 17 stycznia Nów Księżyca, 24 stycznia I kwadra, 31 stycznia Pełnia Niebieskiego Księżyca.
15 stycznia Księżyc znajdzie się w Apogeum 406500 km.
Planety
Merkury 2 stycznia osiągnie największą elongację zachodnią dzięki czemu będzie widoczny przed wschodem Słońca. Jednak dobry okres jego widoczności potrwa krótko.
Wenus znajduje się w koniunkcji ze Słońcem. Już niebawem przeniesie się na niebo wieczorne i rozpocznie się wieczorny okres widoczności ale to już wiosną.
Mars i Jowisz – to właśnie te dwie planety będą tańczyć na niebie przez blisko dwa tygodnie. Jednak w weekend 6-8 stycznia ten taniec zapowiada się najciekawiej. 7 stycznia planety znajdą się w odległości 0.2 st od siebie na ciemnym jeszcze niebie co czyni je wdzięcznym obiektem obserwacyjnym i mega fotogenicznym. 11 stycznia w ich towarzystwie pojawi się Księżyc zbliżający do nowiu a 10 stycznia ok 6.30 w ich towarzystwie pojawi się ISS.
Saturn dopiero będzie pojawiał się na niebie porannym, ale gdy pojawią się optymalne warunki do obserwacji to będę o tym informował.
Roje Meteorów
3/4 stycznia Kwadrantydy. Bardzo obfity rój meteorów, dochodzący do nawet 120 zjawisk na godzinę. Maksimum roju jest krótkie i prognozowane w okolicach 23.00 jednak gdyby się opóźniło warunki do obserwacji w Polsce będą odrobinę lepsze z racji wysokości radiantu. Radiant leży na styku konstelacji Wolarza, Herkulesa i Smoka. Pochodzą od planetoidy 2003 EH1, która może być wymarłą kometą. Co ciekawe nazwa roju pochodzi od już nie istniejącego gwiazdozbioru Kwadraty Ściennego. Choć styczeń nie jest najlepszym miesiącem do obserwacji to jednak temperatury w najbliższych dniach nie będą najniższe, zachęcam do noworocznych fajerwerków z kosmosu 🙂
Kalendarz zjawisk
5 stycznia -Księżyc i Regulus 0,9 st – Koniunkcja widoczna już od 4 stycznia wieczorem jednak to z biegiem nocy oba obiekty zbliżą się do siebie najbardziej. Nad ranem ta koniunkcja będzie najbliższa a już po zachodzie Księżyca dojdzie do zakrycia Regulusa.
7 stycznia -Mars i Jowisz 0,2 st – weekendowy taniec planet zapowiada się bardzo ciekawie, oba obiekty już od 6 stycznia będą szaleć na niebie jednak to 7 stycznia dojdzie do tego największego zbliżenia.
11 stycznia Księżyc Jowisz 4,7 st – Koniunkcja poranna na niebie wschodnim.
13 stycznia Merkury – Saturn 0,7 st – Koniunkcja chyba niedostrzegalna gołym okiem, warto mieć lornetkę i oczywiście odsłonięty wschodni horyzont. Uwaga! Po wschodzie Słońca nie korzystamy w tym rejonie nieba z optyki.
15 stycznia Księżyc Saturn 2,9 st – Kolejna koniunkcja prawie niewidoczna gołym okiem (jak wyżej).
27 stycznia -Księżyc Aldebaran – Koniunkcja widoczna przez całą noc jednak największe zbliżenie obu obiektów nastąpi po zachodzie Słońca.
Przeloty ISS i IRYDIUM
ISS – fot.NASA
Godziny przelotów dla większych miast dostępne na heavens-above.com
Satelity Irydium w momencie przelotu tworzą charakterystyczną flarę, czasami jej jasność jest tak duża, że można dostrzec nawet w dzień. Godziny przelotówna heavens-above.com
Odkrycia w Grudniu:
Galileo odkrył Księżyce Jowisza; Io, Europa i Kallisto 7 stycznia 1610 rok oraz Ganimedesa 13 stycznia 1610 roku.
William Herschel odkrył Tytana (Księżyc Saturna) i Oberona (księżyc Urana) 11 stycznia 1787.
Giuseppe Piazzi odkrył pierwszą asteroidę (1) Ceres, 1 stycznia 1801 r.
Louis Daguerre zrobił pierwsze zdjęcie Księżyca 2 stycznia 1839 r. Alvan Clark odkrył białego karła Syriusza B (Szczenię) 31 stycznia 1862 r.
Charles Perrine odkrył Księżyc Jowisza – Elara 2 stycznia 1905 r.
Clyde Tombaugh sfotografował Plutona 23 stycznia 1930 r.
Mike Brown, Chad Trujillo i David Rabinowitz odkryli Eris 5 stycznia 2005 r.
Urodzeni w Grudniu:
W tym miesiącu urodzili się: Johannes Heweliusz (1611-1687), Ernst Abbe (1840-1905), George Van Biesbroeck (1880-1974), Luboš Kohoutek (1935) i Stephen Hawking (1942).
